सर्वनाम – Pronoun

सर्वनामाच्यो कांय देखी पळोवया-

1. रमेश बाजारांत वता. तो बाजारांत वता

रमेश हें नाम पूण ताचे बदला ‘तो’ हें उतर वापरलां – ‘तो’ हें नामाचे बदला वापरिल्लें उतर म्हणल्यार सर्वनाम.

2. माजर दूद पिता. तें आमचे शेजान्निलें माजर.

माजर हें नाम पूण ताचे बदला ‘तें’ हें उतर वापरलां – ‘तें’ हें नामाचे बदला वापरिल्लें उतर म्हणल्यार सर्वनाम.

3. आहनाक भूक लागल्या. तुका कितें खावंक जाय?

आहना हें नाम पूण ताचे बदला ‘तुका’ हें उतर वापरलां – ‘तुका’ हें नामाचे बदला वापरिल्लें उतर म्हणल्यार सर्वनाम.

4. अनील, जोकी, सलीम आनी सेबी भायर वतांत खेळटात. अनील, जोकी, सलीम आनी सेबी भायर खेळटात, तांकां वत लागना काय?

अनील, जोकी, सलीम आनी सेबी हीं सगलीं नामा पूण सगल्यां नामां बदला ‘तांकां’ हें उतर वापरलां. ‘तांकां’ हें नामाचे बदला वापरिल्लें उतर म्हणल्यार सर्वनाम.

5. संजीवान नेत्याच्या गळ्यांत फुलांचो हार घालो. संजीवान ताच्या गळ्यांत फुलांचो हार घालो.

नेतो हें नाम पूण ताचे बदला ‘ताच्या’ हें उतर वापरलां – ‘ताच्या’ हें नामाचे बदला वापरिल्लें उतर म्हणल्यार सर्वनाम.

6. भायर कोण खेळटा? आवयन नंदनाक विचारलें. हांव खेळटां गे.

नंदन जाप दितना नांव घेनासतना ‘हांव’ खेळटां म्हणटा. – नंदन हें नांव. ‘हांव’ हें नामाचे बदला वापरिल्लें उतर म्हणल्यार सर्वनाम.

7. भुरग्यांनो तुमी घरा वचात.

भुरग्यांक लेखून ‘तुमी’ हें उतर वापरलां. देखून ‘तुमी’ हें उतर सर्वनाम

8. बापायन बिस्कुत्यो हाडिल्ल्यो त्यो चल्या कडेन दिल्यो.

बिस्कुत्यो हें नाम पूण ताचे बदला ‘त्यो’ हें उतर वापरलां – ‘त्यो’ हें नामाचे बदला वापरिल्लें उतर म्हणल्यार सर्वनाम.

9. मेजा वयलीं पुस्तकां कोणाचीं? हें म्हजें आनी तीं रमेशाचीं पुस्तकां.

‘हें’ आनी ‘तीं’ उतरां नामांक लेखून वापरल्यांत. देखून ‘हें’ आनी ‘तें’ सर्वनाम.

10. जो वतांत तापतलो तो काळो जातलो.

नांवां घेनासतना वापरिल्लीं उतरां ‘जो’ आनी ‘तो’ हीं सर्वनामां.

सर्वनामाचीं व्याख्या –

नामांच्या बदला वा नामाचे सुवातेर जें उतर आमी वापरतात ताका सर्वनाम अशें म्हणटात.

देखी:  तो, ती, तें, तुका, तिका, तांकां, ताच्या, हांव, तुमी, त्यो, हें, जो, म्हाका, म्हजो, तांणी, तूं, आमी.

सर्वनामाचें लिंग आनी वचन

पुरुशलिंगी (एकवचन)

हांव, तूं, तो

स्त्रीलिंगी (एकवचन)

हांव, तूं, ती

अलिंगी (एकवचन)

हांव, तूं, तें

पुरुशलिंगी (भोववचन)

आमी, तुमी, ते

स्त्रीलिंगी (भोववचन)

आमी, तुमी, त्यो / तीं

अलिंगी (भोववचन)

आमी, तुमी, तीं

अभ्यास

सकयल दिल्ल्या वाक्यांत रिकाम्या सुवातेर कंवसांत दिल्लीं फाव तीं सर्वनामां वेंचून बरयात.

1. मेजार बाटली आशिल्ली, ___________ पडली आनी फुटली. (तें, ती)

जाप – मेजार बाटली आशिल्ली ती पडली आनी फुटली.

2. एक राजा आशिल्लो. ___________ खूब हुशार आशिल्लो.   ( त्यो, तो)

3. एक चलो शाळेंत वतालो तेन्ना ___________ अभ्यास करूंक आवडटालो.  (ताका, तिका)

4. भारतीय सगले ___________ एक. (आमी, तांणी)

5. आयज ___________ भाव मुंबय वतलो. (ती, म्हजो)

6. हांव शिवराक जेवपी, ___________ मास खायना. (तो, हांव)

7. कोरोना वाडत आसा ___________ कोणाक पडूंक ना. (ती, ताचे)

8. धांवता आसतना तिया पडलें आनी ___________ मार लागलो. (तांकां, ताका)

9. हांव बाजारांत वतां. ___________ हांगाच रावात. (तूं, तुमी)

10. इनासाक दिसतालें सगलीं कामां ___________ विरुद्ध जातालीं. (ताका, ताचे)

Contributed by H. Manoj