काळ – Tense

वाक्यांत जें क्रियापद येता ताचे वयल्यान कसली क्रिया घडटा हें आमकां कळटा तशेंच ती क्रिया खंयच्या वेळार घडटा हे लेगीत आमकां समजता. हाकाच काळ अशें म्हणटात.

काळ 3 तरेचे आसतात.

1. वर्तमानकाळ – Present tense

2. भूतकाळ – Past tense

3. भविश्यकाळ – Future tense

वर्तमानकाळ

क्रियापदाचें रूप पळोवन क्रिया आतां घडटा हें समजता ताकाच ‘वर्तमानकाळ’ अशें म्हणटात.

देखीक – तो पुस्तक वाचता.

ह्या वाक्यांत ‘वाचता’ हें क्रियापद. हांगा वाचपाची क्रिया चालू आसा. ही क्रिया आतां चालू आसा. ती घडत आसा देखून हें वाक्य वर्तमानकाळांत आसा हें आमकां कळटा.

आनीक कांय देखी –

1. रामू आंबो खाता.

2. नीता आवय कडेन उलयता.

3. बाबू न्हिदता.

4. वासंतीक जोर आसा.

5. माकड वयर बसला.

भूतकाळ

ज्या क्रियापदाची क्रिया पयलींच घडून गेल्या वा ती सोंपल्या, अशा काळाक भूतकाळ अशें म्हणटात.

देखीक – मावशी घरा गेली.

ह्या वाक्यांत ‘गेली’ हें क्रियापद. ही वचपाची क्रिया पयलींच घडून गेल्ली आसा. देखून हो काळ भूतकाळ.

आनीक कांय देखी –

1. बापायन चल्याक तापयलो.

2. आजयेन सान्नां उकडलीं.

3. हांवें सगळे आंबे खावन सोंपयले.

4. टीवी बंद पडलो.

5. राजून पयशे मेजले.

भविश्यकाळ

जें क्रियापदाचें रूप पळोवन कळटा, क्रिया मुखार घडपाची आसा वा क्रिया फुडाराक घडटली, अशा काळाक भविश्यकाळ अशें म्हणटात.

देखीक – मामा फाल्यां येतलो.

ह्या वाक्यांत ‘येतलो’ हें क्रियापद. तें पळोवन कळटा येवपाची क्रिया फुडाराक घडटली, देखून हो काळ भविश्यकाळ आसा.

आनीक कांय देखी –

1. सोमारा पावस पडटलो.

2. देवळांतल्यो घाटी वाजतल्यो.

3. आवय दिवो पेटयतली.

4. राजन मुंबय वतलो.

5. आमी गणपती हाडटली.

अभ्यास

सकयल दिल्ल्या वाक्यांतल्या क्रियापदाचो काळ वळखून बरयात.

1. सुहासाक पयशांची गरज आसली.

2. टीचर वर्गांत शिकयता.

3. हांव पास जाल्यार पेडे वाट्टलों.

4. भाटकारान मानयाक तापयलो.

5. एक दीस हांव अमेरिकेक वतलों.

6. फिलू आनी ताची मांय लेगीत पासयेक वतालीं.

7. रिटा पाचवो शालू न्हेसतलें.

8. दादा माळयेर बसून बातम्यो आयकतालो.

9. बाबू माजराक पळोवन हांसता.

10. आयज आमगेर पुजा आसा.

सकयल दिल्ल्या वाक्याचो काळ बदलून बरयात.

1. माजर हुंदरा फाटल्यान धांवलें. (भविश्यकाळ)

2. आमगेर सोयरीं आयली. (वर्तमानकाळ)

3. कोरोनाचें दुयेंस भयानक आसा. (भूतकाळ)

4. दोतोरान वखदां दिलीं. (भविश्यकाळ)

5. राजून नवी सायकल मोडली. (भविश्यकाळ )

6. हांव च्या पिलों. (वर्तमानकाळ)

7. आयज बाजारांत कांयच नुस्तें मेळ्ळें ना. (भूतकाळ)

8. तो खळयेंत पडिल्लो. (वर्तमानकाळ)

9. जात्रेक खूब खेळणी मेळटाली. (वर्तमानकाळ)

10. रमेशान गितेशाक फटयले. (भविश्यकाळ )

Contributed by Shilpa Laad