अनुवादकांक संदी – Opportunity for Translators

उदेंत्या आनी युवा अनुवादकां कडेन आयज संवाद सादुया. अनुवादक जावपा खातीर कसलें कौशल्य म्हळ्यार कुशळटाय लागता तेंवूय समजून घेवपाची ही संद.

मुळांतूच आयचें जग हें स्पेशलायझेशनाचें जग. कुशळ मनीसबळ सगळ्याच वाठारांनी जाय पडटा. आस्थापनांक आनी कार्यालयांक जाय आसता.

अनुवाद कला हें कौशल्य अशेंच. कोंकणींतल्यान हेर भाशांनी आनी हेर भाशांतल्यान कोंकणींत असो हो अनुवाद आसता. कथा, कविता, नाटक ह्या साहित्य प्रकारांचो अणकार मातसो कठीण आसता. बातम्यो, तकनिकी मजकूर हांचो अणकार त्या मानान सोंपो.

अनुवादकाक शब्दकोश चाळपाची आवड जाय. उतरांची गोडी जाय. उतरांचें मर्म, सभाव आनी भाव समजुपा खातीर तांचेर प्रेम करप गरजेचें. कुत्र्याचेर, माजराचेर प्रेम केल्यार तीं मनशाळटात. उतरांय अशींच मनशाळिल्ले वरी तांचेर प्रेम करपी अनुवादकाचेर फिदा जातात.

वेगवेगळे शब्दकोश अनुवादकान मेजार दवरूंक जाय. केन्नाय ते चाळूंक जाय. खबरांपत्रां वाचतना कठीण इंग्लीश उतरां लागलीं जाल्यार रोखडोच अर्थ सोदपाक शब्दकोश चाळूंक जाय. इंग्लीश उतरावळ बरीच व्हडली. एकेका उतराक कितलेशेच अर्थ. आनीक एक गजाल. दोन तीन उतरांचो वाक्प्रचार आपूण वाचतां हें कळपूय एकेकदां सोंपें आसना. ‘Hold at bay’ हो असोच एक वाक्प्रचार. हांगा hold आनी bay  हीं उतरां शब्दकोशांत वचून पळेलीं म्हूण अर्थ लागचो ना. ‘To hold at bay’  म्हळ्यार वायट प्रतिकूल गजाल पयस दवरप.

अनुवादकाक लागता समांतर कोश. म्हणजेच पर्यायी कोश. ताका इंग्लीशींत थिसॉरस (thesaurus) म्हणटात. एकाच उतराक समानार्थी आशिल्लीं कितलींशींच उतरां तातूंत दर उतरां मुखार दिल्लीं आसतात. देखीक – कोंकणींत जर समांतर कोश आयलो जाल्यार सोबीत उतरा मुखार सुंदर, ओडलायणें, आकर्शक, शिरवंत, देखणें…. अशीं उतरां आसतलीं. हिन्दी, मराठी आनी इंग्लीश भाशेंत अशे कोश आसात. हालींसराक ऑनलायन जायते कोश आयल्यात. कोश एपां आयल्यांत. युवा अनुवादकांक आमचे परस ते विशीं चड माहिती आसतली.

हीं जालीं साधनां. आतां अनुवादकांक करिअर घडोवपाक खंय खंय संदी आसात ते विशीं माहिती दितां.

छापील म्हळ्यार प्रिंट आनी इलॅक्ट्रॉनिक मिडियांत दर दिसा बातम्यो अणकारीत करच्यो पडटात. ते खेरीज अणकारीत केल्ल्या बातम्यांचें संपादन करचें पडटा. हे खातीर डॅस्कार अनुवादक आनी संपादकीय संस्कार करपी वृत्त संपादक लागतात. ह्या दोगांकूय बातम्यांची, घडणुकांची बरी जाण आसची पडटा. बातम्यो गतीन अणकारीत करच्यो पडटात. वेळ उणो आसता. सर्त वाडटी आसता. सगल्यांत पयलीं आपली बातमी वाऱ्याचेर सोडपाचेर जण एकल्याचो भर आसता. थळावे भाशेंत बेगोबेग इंग्लीशींत बातमी अणकारीत करून ती ट्वीट करपाची आसता. वा सोशल मिडियाचेर घालपाची आसता. अणकार अचूक आनी अशुद्ध आसून चलना. शुद्धलेखन आनी व्याकरण लेगीत जितलें शुद्ध आसता तितली ताची विश्वासार्हता चड. अनुवादकाक दोनूय भाशांचेर जितलें प्रभुत्व आसत,  तितलो तो चड न्याय दिवंक शकता.

आकाशवाणी, दूरदर्शन, खाजगी टीव्ही वाहिन्यो हातूंत बातम्यांच्या विभागांत अनुवादक लागतात. तशेंच संपादक लागतात. ही एक रोजगाराची बरी संद. जाका अनुवादाचें आंग आनी आवड आसा तांणी कॉलेजांत आसतनाच ते दिशेन अभ्यास करचो. दूरदर्शन, आकाशवाणी हांचे वॅबसायट आसात तांच्या वयल्यो बातम्यो सदांच अनुवाद करून सराव करूं येता.

आकाशवाणी आनी दूरदर्शन हांगासर केन्नाय पूर्ण वेळ रोजगार संदी जावं येतात. कंत्राटी म्हळ्यार contractual (वर्सा खातीर नियुक्ती) आनी कॅज्युअल म्हळ्यार नैमित्तीक पांवड्यार लेगीत अनुवादकांक संदी आसतात. जो बातम्यो वाचता ताका स्वता त्यो अणकारच्यो पडटात.

आकाशवाणीचे, दूरदर्शनाचेर प्रधानमंत्र्यांचो मन की बात संदेश दर म्हयन्याक वितरायतात. रोखडोच थळावे भाशेंतलो अणकार वितरायतात. ते खेरीज केन्नाय राष्ट्रपतींचें वा राज्यपालांचें वा हेर मंत्र्यांचें उलोवप आसता वा म्हान फुडाऱ्यांच्या जिवीत कार्याचेर आदारीत रुपकां आसतात. ते खातीर अनुवादक जाय आसतात. मूळ संहिता हिन्दी वा इंग्लीशींत येता. बेगीन, अचूकतायेन आनी जोखमीन तें करचें पडटा.  

दूरदर्शनाचेर लेगीत अशेच तरेचीं अनुवादाचीं कामां आसतात. खबरां विभागांत अनुवादक आनी संपादक जाय आसतात.

युवा अनुवादकांनी आपली तांक विकसीत करीत रावंक जाय. सातत्य, दिसपट्टो सराव, चिंतन, मनन गरजेचें. कारण अनुवाद ही शिकपाची एक निरंतर प्रक्रिया (continuous process).

विधानसभेंत, संसदेंत अनुवादकाची गरज लागता. खासदारान वा आमदारान सभाघरांत जर आपले भाशेंत वा इंग्लीशींत प्रस्न विचारलो जाल्यार ताचो तात्काळ गरज ते भाशेंत अणकार करचो पडटा. न्यायालयांत वा न्यायीक प्रक्रियेंत खूब खेपे अणकार लागता. न्यायालयाक खटल्या संदर्भांत पुरावो दिलो आनी तो थळावे भाशेंत आसलो जाल्यार इंग्लीश अणकार दिवचो पडटा. मरण पत्र कोंकणींत करून आवय बापायक वाचून दाखयतना खूब खेपे वकील अनुवादकाचो आदार घेता. बँकांनी अनुवाद जाय पडटा. आरोपपत्र जर एका कर्मचाऱ्याक दिलें जाल्यार इंग्लीश नोटिशे वांगडा ताचो थळावे भाशेंतलो अणकार दिवचो पडटा. केंद्र सरकाराचें माहिती प्रसारण मंत्रालया खाला येवपी पत्र सूचना कार्यालय पणजेंत आसा. सरकारी येवजण्यांची माहिती, जागृताय कार्यावळी, कोरोना विशीं वेळोवेळ येवपी तंत्रीक माहिती, परिपत्रकां कोंकणींत करपाचें कुशळ मनीसबळ तांकांय लागता. गोंयांत माहिती आनी प्रसिध्दी खातें आनी राजभास संचालनालय हातूंत पूर्ण वेळ अनुवादक आसात.

अणकाराची आवड आसल्यार ताचें शिक्षण घेवं येता. इग्नू ह्या मुक्त विद्यापिठांत अणकाराचे अभ्यासक्रम आसात. अणकार विशयांत मास्टर आनी पोस्ट ग्रॅज्युएट डिप्लोमा करूं येता. तशेंच Mass Communication विशयांत बी. ए.,  मास्टर वा पदविका शिक्षण घेवं येता. हें शिक्षण आसल्यार सरकारी नोकऱ्यांक बऱ्याक पडटा.

कोंकणी भाशा संविधानाचे आठवे वळेरेंत पावत सावन कोंकणीक खूब संदी मेळ्ळ्यात. दारां उकतीं जाल्यांत. तातूंत अणकार हें एक दालन.  

इत्सूक तरणाट्यांनी स्वताक कश्ट, वावर, चिकाटी हे वरवीं सिध्द करून तांकीवंत अनुवादक जावन ह्या संदींचो लाव घेवं येता.

मुकेश थळी